• The bad news is you’re falling through the air, nothing to hang on to, no parachute.
The good news is, there’s no ground •
Chögyam Trungpa Rinpoche (1939-1987)
The good news is, there’s no ground •
Chögyam Trungpa Rinpoche (1939-1987)
Ik kwam deze quote in de kerstvakantie tegen in een dharmatalk en was er meteen door gegrepen. Een mooie quote om de eerste Zenles van 2020 mee te beginnen!
HELP!
Aaaaaahhhh! Help! Ik val door de lucht en heb niks om me aan vast te houden [er is onzekerheid, ongewenste verandering, ellende, niet-begrijpen in dit leven van mij].
O, gelukkig, er komt goed nieuws aan: Er is geen grond om op te pletter te slaan!
Uhm. Goed nieuws? Ja, ik sla niet te pletter. Fijn. Maar ik blijf wel eindeloos vallen... toch wel een beetje eng.
Dus wat doe ik? Ga ik eindeloos lopen prutsen om van m'n kleren een parachute te maken, waarvan ik van tevoren toch al weet dat het niet werkt? Pak ik m'n drankfles uit m'n rugzak (had ik nou toch maar die andere rugzak omgedaan!) en zuip ik me klem om maar te vergeten dat ik aan het vallen ben?
• Omdat het streven geen uiteindelijk doel heeft,
kent ook het lijden geen maat en geen doel •
kent ook het lijden geen maat en geen doel •
Arthur Schopenhauer (1788 - 1860)
Je grondeloosheid omarmen
Of ga ik radicaal de andere kant op? Probeer ik zo goed en zo kwaad mogelijk te accepteren dat ik val. Het misschien zelfs wel te omarmen?
Volgens mij gaat de spirituele beoefening hierover. De eerste les van de Boeddha is niet: "We moeten ons uiterste best doen om zekerheid en geluk te vinden.", maar "Er is lijden."
Soms stappen we, ik, hier snel overheen en gaan lekker mediteren, leuke dharmatalks luisteren en schrijven. Maar hoe goed hebben we begrepen dat er lijden is en dat dat onontkoombaar is?
Ik vergelijk het voor mezelf met de dood. Ik weet dat ik dood ga, maar begrijp het niet volkomen. Ben er niet volledig van doordrongen. Ik weet dat het leven onzeker en vergankelijk is, maar ben daar niet volledig van doordrongen.
De laatste maanden, sinds ik geen baan meer heb en aan het proberen ben helemaal van Lotus op de Linge te leven voel ik ook meer onzekerheid dan voorheen. "Gaat het wel lukken?" etc. Soms ga ik ervoor zitten en schuif de gedachtes aan de kant om het bijbehorende gevoel eens lekker te omarmen.
Ik denk ook dat ik, of tenminste het denkende, rationele ik, de grondeloosheid nooit volledig kan vatten.
Toch zijn er, meer intuïtieve, delen in ons die het wel kunnen vatten. Het stuk in ons dat we angst noemen, begrijpt angst, het stuk dat we onzekerheid noemen begrijpt onzekerheid.
Hetzelfde geldt voor vergankelijkheid, grondeloosheid enz. enz.
Geen grond? |
Het tegengif
Toevallig las ik in de kerstvakantie ook een heel leuk boekje over dit onderwerp van het vervelende omarmen. 'The antidote - Happiness for people who can't stand positive thinking' van Oliver Burkeman.
Hij vat het mooi samen in de inleiding:
• [...] the effort to try to feel happy is often precisely the thing that makes us miserable. And that it is our constant efforts to eliminate the negative - insecurity, uncertainty, failure, or sadness – that is what causes us to feel so insecure, anxious, uncertain, or unhappy. [...] they* argued that it pointed to an alternative approach [...] to happiness [...]
It involved learning to enjoy uncertainty, embracing insecurity, stopping trying to think positively, becoming familiar with failure even learning to value death. [...]
Which is a bewildering thought, and one that calls into question not just our methods for achieving happiness, but also our assumptions about what 'happiness' really means •
Oliver Burkeman
*schrijvers, filosofen en psychologen die voor het boek geïnterviewd werden
In dit boek worden o.a. de Stoïcijnse en Boeddhistische tradities aangehaald.
Als Boeddhistische bron haalt hij een paar keer de Tibetaans-Boeddhistische non Pema Chödron aan die veel over dit onderwerp geschreven heeft.
• For [...] Pema Chödrön, insecurity is the essential nature of reality – and all our distress arises from trying to scramble to solid ground that doesn't actually exist. [...] my whole training [is] that there is no way to tie up those loose ends. She goes on: 'You're never going to erase the groundlessness. You're never going to have a neat, sweet little picture with no messiness. [...] her point is that when things fall apart, however painful the experience, it's a good thing; the collapse of your apparent security represents a confrontation with life as it really is. [...] What makes us miserable is not this truth, but our efforts to escape it •
Oliver Burkeman
In het zittenOliver Burkeman
Tja. Daar zit je dan. Heftige woorden en niet zo makkelijk om te accepteren of onmiddellijk uit te voeren.
Wat zegt dit alles over ons zitten, over onze meditatie?
Ik denk dat je het zitten kunt zien als een overgave aan het grondeloze. Een (tijdelijk) loslaten van je ideeën en concepten waarmee je zelf wat minder vast wordt.
En vooral is het mediteren, wat in de mindfulness ook erg benadrukt wordt, een relatief veilige manier om eens echt ongemakken te omarmen. De kleine dingen die je gladgestreken wilt hebben, de pijn in de knie, of de irritatie aan geluiden. Zien dat je het uit kunt houden in kleine vormen van ongemak, onzekerheid, pijn, grondeloosheid, die in het zitten voorbij kunnen komen. En de grote waarde leren van het opgeven van verzet.
• De grondgedachte is deze: Niet het lijden is het probleem, maar het lijden aan het lijden, het lijden in het kwadraat. De moeilijkheid zit in de wijze waarop ik met dit lijden, deze bodemloze bodem van mijn bestaan, omga. Het probleem zit in het verzet tegen het onverzettelijke, de weerstand tegen het onweerstaanbare, in het vasthouden wat in principe vloeit, in het willen stroomlijnen wat oneindig stroomt •
Nico Tydeman - Zitten de praktijk van Zen
Upaya.org
De eerste quote, bovenaan, van Chögyam Trungpa Rinpoche komt uit een praatje van Matthew Kozan Palevsky van Upaya.org. Upaya Zen Center is het klooster van Joan Halifax Roshi, waarvan Irène Bakker Sensei dharmatransmissie heeft gehad. Er staan heel veel mooie dharmatalks op van leraren over de hele wereld (maar vooral beroemde leraren uit Amerika). Er staan ook teisho's (zoals dharmatalks in de Zen genoemd worden) van Irène Bakker Sensei op. Luister maar eens!
Irène Bakker Sensei in Utrecht -19 april
Sensei komt iets dichter bij huis!
Zondag 19 april is er in het Graalhuis, Nieuwegracht 51, Utrecht een ZenZondag 'The song of Zazen', zie https://zenspirit.nl/meditatie-agenda/
Opgave via degraal@planet.nl, vóór 16 april
Nergens vaste grond
Geluid, gedachte, beweging,
Nergens vaste grond
Dit is de klei waar ik uitgetrokken ben
En dit is de klei waarin ik teruggelegd word
uit blog ´Beweeg lekker mee´
Activiteiten voorjaar 2020:
|
|
Reacties
Een reactie posten