Doorgaan naar hoofdcontent

Bodhisattvas

Een paar weken terug heb ik verteld dat er in de 2e eeuw na Chr. een afsplitsing komt in het Boeddhisme. Mahāyāna (=grote voertuig) ontstaat en de Zen zal later uit die tak ontstaan. Zie: "Met z'n allen in een grote bus".


• Ochtendgedachte is Kanzeon
Avondgedachte is Kanzeon 
"cho nen Kanzeon, bo nen Kanzeon" uit Enmei Jukku Kannon Gyo

Een aantal belangrijke eigenschappen van het Mahāyāna zijn:

  • Bodhisattvaideaal: Uit mededogen je eigen verlossing uitstellen totdat anderen verlost zijn
  • Iedereen heeft Boeddhanatuur, is een potentiële Boeddha
  • Compassie ontwikkel je, naast meditatie, door dienstbaarheid
  • Bodhisattvas (=verlichte wezens) ontstaan. Dit zijn een soort heiligen, bijna Goden
  • Bodhicitta (=verlicht hart), wordt een belangrijk begrip: De altruïstische motivatie om het spirituele pad te volgen en kwaliteiten te ontwikkelen die ten goede zullen komen aan alle voelende wezens
  • Karuna (=compassie) wordt gezien als een kwaliteit die Prajñā (=wijsheid) aanvult.
Al deze eigenschappen zie je duidelijk terug in de Zen.

Zo ook de Bodhisattvas. Daar heb ik twee weken terug iets over verteld.



Reisaltaar, v.l.n.r.: Samantabhadra, Jizo, Manjushri
Reisaltaar, v.l.n.r.: Samantabhadra, Jizo, Manjushri


Avalokiteshvara 
In de Zen is de belangrijkste Bodhisattva Avalokiteshvara (Sanskriet) of Guanyin (Chin.) of Kanzeon/Kannon (Jap.). Dat merk je al aan het feit dat twee van de drie soetra's die in een dienst gechant worden over haar gaan. Namelijk de Hartsoetra en de Enmei Jukku Kannon Gyo. Deze laatste is niet echt een soetra, maar een vers dat Kanzeon oproept.

Kanzeon is de Bodhisattva van Compassie. Je kunt haar daarmee zien als de Maria van het Boeddhisme (niet in de zin van moeder van de Boeddha, dat was Māyā!). Er wordt van haar gezegd dat ze duizend ogen en duizend armen heeft om het leed in de wereld te zien en om te hulp te schieten. 



Manjushri 
Manjushri is te herkennen aan z'n zwaard. Een zwaard waarmee hij door alle bullshit heenklieft. Daarmee is hij de Bodhisattva van Wijsheid. Hij zit vaak op een leeuw, zoals in bovenstaande foto is te zien. Dat doet me erg denken aan de Hindoeïstische goden die elk hun eigen rijdier hebben. Vaak staat er een Manjushri op een altaar in de Zendo, zo ook in Upaya Zen Center: 


Manjushri op altaar in zendo in Upaya Zen Center
Manjushri op altaar in zendo in Upaya Zen Center

Jizo

Jizo (Jap.) of Kṣitigarbha (Sanskriet) is een figuur die in Japan vaak afgebeeld wordt. Soms volwassen, zoals hieronder, maar vaak ook meer koddig als klein mannetje/kind met vaak een rode gebreide muts. Jizo is o.a. de beschermer van reizigers en (overleden) kinderen. Ook wordt er gezegd dat hij het hellerijk in gaat om wezens daaruit te redden. Daarvoor moeten de wezens in de hel wel het initiatief nemen: Ze moeten uit eigen beweging in de grote mouwen van zijn monniksgewaad klimmen om uit de hel gehaald te kunnen worden.


Jizo Bodhisattva in hal naast zendo in Upaya Zen Center
Jizo Bodhisattva in hal naast zendo in Upaya Zen Center

Wat moet ik hiermee?
Er is een zenantwoord wat altijd goed is: Ik weet het niet.
Geloof ik dat deze wezens als godheden of heiligen op zichzelf ergens bestaan? Nee, ik niet. De meeste Boeddhisten in Azië beleven hun religie heel devotioneel. Dat heb ik zelf duidelijk gezien in Thailand, India en China. Veel offeren, bidden, verzoeken doen bij specifieke Boeddha's, Arhats en Bodhisattvas. 


Hier in het westen hebben we de volgorde van beoefening een beetje omgegooid.
In plaats van Geloof/devotie --> Het aannemen van morele leefregels --> Meditatie is het bij ons meer: Meditatie (+ filosofie) --> Misschien het aannemen van morele leefregels --> Heel misschien geloof/devotie.
Ik heb hier zelf niet zo'n sterk oordeel over, het is denk ik alleen goed om even te weten dat wij hier de dingen in een eigen volgorde doen.


In klassieke soetra's zie je wel dat monniken eerst morele leefregels aannemen en dan pas gaan mediteren. Het is, vind ik, wel van het grootste belang dat het zitten niet bij het zitten en filosoferen blijft, maar dat er iets in het hart verandert. Om het in Mahāyānatermen te zeggen: De wil om alle levende wezens te helpen.
Én: Ik vertrouw er ook op dat we allemaal toch al morele leefregels hebben, ook al zijn ze niet altijd zo expliciet en dat we allemaal ook al lang de intentie hebben om elkaar te helpen.

Wat moet ik hiermee?
Oja... ik stelde een vraag: Afdwalen --> Vriendelijk opmerken --> Terugkomen.
Uiteraard wat je zelf wilt. En ik zou zeggen zie het als inspirerende figuren, die ook ergens in jou huizen. D.w.z. je manifesteert Majushri wanneer je wijs door bullshit heen hakt. Je manifesteert Jizo of Kanzeon als je belangeloos, oordeelloos en zonder aarzeling een levend wezen helpt. Niet omdat er dan een wezen ergens anders vandaan in jou neerdaalt o.i.d., maar omdat de actie van compassievol helpen Kanzeon ís.

Tijdsurfen, Mindfulness, Workshops
Begin volgend jaar staat er weer een training Tijdsurfen en een training Mindfulness gepland.
Laat het me ook weten als ik bij jou op het werk een workshop of training zou kunnen geven!



Activiteiten: 
  • Zen: Iedere donderdagavond samen mediteren. Eerste keer = gratis proefles
  • Tijdsurfen: Intuïtief & mindful omgaan met tijd en taken. Werken vanuit rust. Vanaf dinsdag 7 januari
  • Mindfulness: Leer afstand te nemen van je je stress en gepieker. Leer mediteren.
    Vanaf maandag 13 januari
  • Workshops op het werk: Bij jou op kantoor, de werkvloer of vereniging een leuke workshop
    over Mindfulness, Tijdsurfen of Zen? Ik kom graag langs!
  • Big Mindfulness: Jezelf ontleden door het innemen van verschillende perspectieven.
    Je kleine zelf overstijgen. Vanaf januari
  • Mindfulness individueel: Mindfulness inplannen zoals jij wilt
  • Zen Spiritactiviteiten:  Retraites, cursussen en meditatieavonden o.l.v. Irène Bakker Sensei


Geef vrijblijvend je interesse door


Hoop je binnenkort te zien,
Nenren

Reacties